Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Borderline kişilik bozukluğu, kendimiz veya başkaları hakkındaki düşünce ve hislerimizi etkileyen, günlük yaşamda işlevsellik sorunlarına neden olan bir ruh sağlığı sorunudur. Benlik imajı sorunlarını, duygu ve davranışları yönetmede yaşanan zorlukları ve istikrarsız ilişkiler örüntüsünü içerir.
Borderline kişilik bozukluğu olan kişiler, yüksek düzeyde terk edilme veya kararsızlık korkusu taşırlar. Bu kişiler, yalnız kalmaya tahammül etmekte zorlanırlar. Sevgi dolu ve kalıcı ilişkilere sahip olmak istemelerine rağmen öfke duyguları, dürtüsel davranışları ve sık duygu durum değişimleri ile diğer kişilerden uzaklaşabilirler.
Sınırda Kişilik Bozukluğu olarak da ifade edilen Borderline, kişinin farklı alanlardaki işlevselliğini etkilese de bu sorunu yaşayan birçok kişi tedavi sürecinde kendisi ve çevresiyle sağlıklı ilişkiler geliştirebilirler. Böylece, tatmin edici bir yaşam sürmeyi öğrenirler.
Borderline kişilik bozukluğunun belirtileri / tanı kriterleri nelerdir?
Borderline kişilik bozukluğu kendimiz hakkında nasıl hissettiğimizi, başkalarıyla nasıl ilişki kurduğumuzu ve onlara nasıl davrandığımızı etkileyebilir. Borderline kişilik bozukluğu tanı kriterleri için ¹ DSM 5’e göre bazı gösterge ve semptomlara bakılır. Bu belirtiler çoğu zaman aşağıdaki şekillerde ortaya çıkar:
Yoğun bir terk edilme korkusuyla gerçek ya da hayali ayrılmadan veya reddedilmekten kaçınmak için aşırı önlemlere başvurmak,
Sosyal veya romantik ilişkilerde bir kişiyi ideal konuma yerleştirdikten sonra, birdenbire o kişinin umursamaz veya zalim olduğuna inanmak gibi sağlıksız ve yoğun ilişkiler örüntüsü içinde olmak,
Değişen hedefler ve değerler kaynaklı olarak öz kimlik ve öz imajda kendini kötü, yetersiz veya güçsüz görmeye yönelik hızlı değişiklikler,
Strese bağlı paranoyanın öne çıktığı ve gerçeklikle bağın koptuğu, birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilen ruh hâli,
Kumar alışkanlığı, arabayı dikkatsizce kullanma, sağlıksız cinsel ilişki, aşırı para harcama veya aşırı yemek yeme ya da uyuşturucu kullanımı gibi dürtüsel ve riskli davranışlara eğilim göstermek.,
İyi bir işten ayrılmak veya olumlu bir ilişkiyi sonlandırmak gibi olumlu bir durumu âniden olumsuz yönde değiştirip başarıyı sabote etmek,
Genellikle ayrılma veya reddedilme korkusuna yanıt olarak intihar tehditleri etmek veya bu yönde eğilim göstermek; kendine zarar verme düşünceleri içinde olmak,
Yoğun ölçüde mutluluk, kızgınlık, utanç veya kaygı içerebilen, birkaç saatten birkaç güne kadar sürebilen yaygın ruh hali değişimleri yaşamak,
Sürekli bir boşluk hissi içinde olmak,
Sık sık öfke patlamaları yaşamak, alaycı veya sert tavırlar ya da kavgalara varan uygunsuz ve yoğun sinirlilik hâli göstermek.
Borderline kişilik bozukluğu tedavisi var mı?
Borderline kişilik bozukluğu tedavisi için genellikle psikoterapi tekniği uygulanır. Yine de gerektiğinde terapiye ilaç tedavisi de eşlik edebilir.
Terapi, durumunuzu yönetmekte ve duygularınızla başa çıkma becerilerini öğrenmenizde size yardımcı olabilir. Borderline kişilik bozukluğu beraberinde sıkça görülen madde veya alkol kullanımı ile depresyon gibi diğer ruhsal sağlık bozukluklarının da bu süreçte ele alınması önemlidir. Terapi ile kendinizi daha iyi hissedebilir; daha istikrarlı ve ödüllendirici bir hayata kavuşabilirsiniz.
Borderline kişiliğin psikoterapisi neleri amaçlar?
“Konuşma terapisi” olarak da adlandırılan psikoterapi, borderline kişilik bozukluğu için temel düzeydeki tedavi yaklaşımıdır. Terapistiniz terapi yöntemini ihtiyaçlarınızı karşılayacak şekilde uyarlayabilir. Psikoterapi sayesinde kişi; rahatsız hissettiren duyguları yönetmeyi öğrenir, duygulara göre hareket etmek yerine onları gözlemler ve dürtüsel hareketlerini azaltır. Bunların yanı sıra kendi duygularının, düşüncelerinin ve davranışlarının yanında başkalarının duygularının da farkında olmaya başlayabilir ve sosyal ilişkilerini daha sağlıklı kurabilir.
¹ DSM 5 Nedir?: Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan, zihinsel hastalıklar için tanı ölçütü olan el kitabının kısaltmasıdır. Açılımı Mental (Ruhsal) Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı şeklindedir. İngilizce orijinal adı, “The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders” şeklindedir.2013 tarihli son baskısında (DSM-IV-TR) en belirgin değişiklikler, Şizofreni ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu bölümlerinde yapılmıştır.
Paylaşmak Güzeldir :)