Bir Todd Sendromu Örneği: Alice Harikalar Diyarında
Yolda rastladığınız minik bir köpek size neredeyse fil kadar devasa bir hayvan gibi geliyor mu? Oldukça yüksek gökdelenlerin bile ancak dizlerinize kadar geldiğini mi hissediyorsunuz? Kurmaca kahraman Alice Liddell’ın hayatı fantastik ve ilgi çekici olabilir ancak Alice Harikalar Diyarında öyküsü tadında bir yaşam, gerçek hayatta bazı şeylerin yolunda olmadığını gösterir. Todd Sendromu ya da diğer adıyla Alice Harikalar Diyarında Sendromu (Alice in Wonderland Syndrome) tam olarak bu durumu ifade eder.
Alice Harikalar Diyarında Sendromu nedir?
Todd Sendromu, 1950’li yıllarda psikiyatrist John Todd tarafından tanımlanan bir psikolojik sorunu ortaya koyar. Psikiyatristin soyadıyla anılan bu sendrom, bireylerin boyut, uzaklık ve doku algısını etkiler. Todd Sendromu mağdurları, aslında bir anlamda, kurmaca kahraman Alice’in harikalar diyarında yaşadığı şaşkınlıkları yaşar. Bu nedenle Todd Sendromu aynı zamanda Alice Harikalar Diyarında Sendromu (AWS) olarak da bilinir.
Todd Sendromu belirtileri nelerdir?
Todd Sendromu ya da diğer adıyla Alice Harikalar Diyarında Sendromu nörolojik bozukluğa dayanır. Görme algısını alt üst eden sorun, temelde gözün beyinle uyumsuz hareket etmesinden kaynaklanır. Todd Sendromu belirtileri genellikle; nesneleri olduğundan daha küçük (mikropsi), daha büyük (makropsi), daha uzak (teleopsi) veya daha yakın (pelopsi) görme olarak ortaya çıkar. Belirtiler arasında dokunma duyusundaki değişimler de gözlendiği ileri sürülmüştür.
Alice Harikalar Diyarında Sendromu, çoğunlukla görme algısıyla ilgiliyse de bazen işitsel-duyusal işaretler de verir. Bunun yanında, yer ve zaman anlayışında olağanüstü farklılıklara yola açabilir veya kişinin boşluk algısını etkileyebilir. Hatta kimi AWS mağdurları, kendi dış organlarının büyüklüğüne dair farklı algılar göstermiştir. Alice Harikalar Diyarında Sendromu yaşayanların bazıları ise zamanın daha yavaş veya hızlı geçtiğini söylemişlerdir. Sendromun geceleri daha çok gözlendiği iddiası ise çevredeki ışığın ve sesin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir.
Sorunun bir başka belirtisi ise uzuvların koordinasyonu konusunda görülebilir. Todd Sendromu yaşayan bazı kişilerde kontrolsüz uzuv hareketi sanrısı oluşabilir. Başka bir deyişle; kişi, bedeninin bazı kısımlarını iradesi dışında harekete geçiyormuş gibi hissedebilir. Benzer şekilde, AWS hareket algısını da etkileyebilir. Bireyler boşlukta ilerlediğini ya da çok yüksekte veya alçak bir zeminde yürüdüğünü sanabilir.
Todd Sendromu belirtileri yaşanırken kişinin gerçek dünyayla bağının kopmadığının da altını çizmek gerekir. Şekil, boyut ve hareket algısı değişen bireyler, bu durumun bir yanılsama olduğunun farkındadırlar. Belirtilerin belirli bir görülme sıklığı ve süresi yoktur.
Alice Harikalar Diyarında Sendromu neden olur?
Bu algı bozukluğu üzerine araştırmalar yapılmışsa da sorunun kaynakları hâlâ tam olarak bilinmiyor. Bununla birlikte, Alice Harikalar Diyarında Sendromu yaşayan kişilerde yaygın görülen özellikler bulunmaktadır. Todd Sendromu nedenleri arasında şu etkenler öne çıkar:
Anti-depresan ilaç veya halüsinojen madde kullanımı
Yoğun stres
Kronik migren
Sara hastalığı (epilepsi)
Beyin tümörü
Epstein-Barr Virüsü (EBV) kaynaklı iltihaplar
Nedenler arasında en yaygın olan ise migrendir. Nitekim, Alice Harikalar Diyarında kitabının yazarı Lewis Carroll da Todd Sendromu yaşıyordu ve kronik migren hastasıydı.
Bazı araştırmacılar ise Todd Sendromu bozukluğunun beyindeki sıra dışı bir elektriksel aktiviteden kaynaklandığını savunuyor. Bu grup, söz konusu aktivitenin beynin algısal deneyimini etkileyen alanlarına yönelik kan akışını hızlandırdığını belirtiyor. Dolayısıyla AWS’nin aslında bir neden değil, sonuç olduğunu vurguluyorlar.
Kimler Alice Harikalar Diyarı Sendromu yaşamaya eğilimlidir?
Todd Sendromu genellikle çocuklukta ve yetişkinlik öncesi dönemde görülür. Buna ek olarak, Alice Harikalar Diyarı Sendromu aslında nadir rastlanan bir bozukluktur. Öyle ki en yaygın AWS belirtisi migrende bile, kişilerin ancak %15’ine tanı konulmuştur.
Diğer Todd Sendromu belirtileri gösterenlerde de durum farklı değildir. Özellikle buluğ çağındaki bireyler üzerindeki araştırmalar bunu gösterir niteliktedir. Lise öğrencileri arasında yapılan ve altı ay süren bir çalışmada, oldukça düşük oranlar söz konusudur. Bu araştırmada; nesneleri olduğundan daha küçük görenlerin oranı %3,8 daha büyük görenlerin oranı ise ancak %3,9 olmuştur.
Todd Sendromu tedavisi nasıl uygulanır?
Sıklığı oldukça az olan Todd Sendromu, zamanla ortadan kalkan bir algı bozukluğudur. Bu sebeple, özel bir tedavi gerektirmez. Ancak kişinin günlük yaşamdaki işlevselliğini olumsuz etkileyen ve profesyonel destek alınması gereken durumlarda, psikoloğun bu süreçteki rolü oldukça önemlidir. Kişiye özel olarak tasarlanan terapi süreciyle bu sendromla baş etme süreci önemli ölçüde kolaylaşabilir. Todd Sendromu şikâyetleriniz uzun sürüyor ve şiddetli seyrediyorsa TAPPY’nin uzman psikolog ekibinden destek alabilirsiniz.
Psikiyatrik inceleme gerektiren bir süreç söz konusu ise şikâyetlerin niteliğine bağlı olarak bazı tetkikler istenebilir. Bireyin MR, EEG ve kan tahlili yaptırması gerekebilir. Daha çok migren veya EBV’den kuşkulanılıyorsa ilaç tedavisi seçeneklerden biridir. Sorunun altında yatan sebebin stres olduğu düşünülüyorsa meditasyon ve yoga gibi baskıyı azaltıcı etkinlikler işe yarayabilir. Özellikle migren tedavisi amaçlı tiramin-migren rejimi ile migren profilaksisi birlikte uygulanabilir. Alice Harikalar Diyarında Sendromu tedavisi için kalsiyum kanal bloker ve beta bloker uygulamaları da yardımcı olabilir. Bu uygulamaların ancak doktor önerisi ile uygulanması gerekir.
Paylaşmak Güzeldir :)
